Duduk & Tar

Raphaela Danksagmüller en Bassem Alkhouri (Syrië)

Foto: Lucas Kemper

Uitvoerenden

Bassem Alkhouri demonstrates the qanun
Planctus Cygni I - for duduk, soprano and choir (2018) - Gerard Beljon

Lees meer over de instrumenten

De Armeense duduk is een van de oudste dubbelrietinstrumenten ter wereld. Door de eeuwen heen is de duduk naar veel buurlanden gereisd en heeft hij subtiele veranderingen ondergaan, zoals de specifieke stemming en het aantal gaten. Tegenwoordig zijn varianten van de duduk te vinden in Georgië (duduki), Azerbeidzjan (balaban), Turkije (mey), Perzië en de Balkan. De basisvorm is in zijn lange geschiedenis weinig veranderd. Oorspronkelijk was het instrument, zoals veel vroege fluiten, gemaakt van been. Tegenwoordig is het lichaam gemaakt van abrikozenhout. De duduk is een bedrieglijk eenvoudig instrument. Het bereik is een octaaf en een kwart. Het is ongetemperd en diatonisch en verkrijgbaar in verschillende toonsoorten. Het fluwelige, melancholische geluid en het brede dynamische bereik van de duduk hebben hem populair gemaakt voor verschillende muziekgenres. Traditioneel wordt het gespeeld in kleine ensembles, vaak in duet met framedrums zoals de daf, in lyrische liederen en dansen. Tegenwoordig wordt het ook gespeeld in grotere professionele ensembles en in stedelijke clubs.

De qanun is een getokkelde citer met een plat trapeziumvormig lichaam. Het heeft 75 snaren die zo zijn gerangschikt dat er drie snaren tegelijk worden getokkeld om één toonhoogte te produceren (vergelijkbaar met de piano). De speler gebruikt beide handen om de snaren te tokkelen met plectra. De linkerhand manipuleert ook een set schakelaars die aan de snaren trekken om de toonhoogte te veranderen. Met deze schakelaars (mandal in het Turks) kunnen micro-intervallen met grote precisie worden verkregen, wat de grote verscheidenheid aan niet-getemperde stemmingen mogelijk maakt die worden gebruikt in de muziek van het Nabije Oosten. Qanun-spelers gebruiken de schakelaars ook om prachtig versierde melodieën te creëren die het geluid van de menselijke stem nabootsen. De qanun is een klassiek instrument uit de Arabische wereld, dat uitgebreid wordt beschreven in zowel mondelinge als schriftelijke tradities. Net als andere instrumenten uit de islamitische wereld, waaronder de ney en daira, wordt het bespeeld in de improvisatorische muzikale traditie die bekendstaat als maqam of makam.

Nieuws van Oranjewoud Festival in je mail ontvangen?
Meld je aan en ontvang regelmatig (maar niet te vaak) onze digitale nieuwsbrief

Aanmelden nieuwsbrief

Volg #OranjewoudFestival

Oranjewoud Festival is een laagdrempelig, veelzijdig en prikkelend muziekfestival in het sprookjesachtige Parklandschap Oranjewoud bij Heerenveen (Friesland) | 12 t/m 15 juni 2025

Deze website maakt gebruik van cookies om de gebruikerservaring te verbeteren. Door onze website te gebruiken, accepteer je alle cookies in overeenstemming met ons cookiebeleid. Meer over ons cookiebeleid